Wniosek z dnia 27.09.2024:

Na podstawie art. 2 ust. 1 oraz art. 10 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej z dnia 6 września 2001 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 1429), z późn. zmianami) nasz podmiot zwraca się z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej w zakresie wdrożenia w podmiocie rozwiązań wynikających z ustawy o ochronie sygnalistów z dnia 14 czerwca 2024r która wejdzie w życie 25 września tego roku i Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Za brak wdrożenia w/w wymagań grożą wysokie sankcje min. kary pozbawianie wolności oraz sankcje finansowe.

Czy się przygotowałeś do nowych rozwiązań prawnych z sygnalistów? Czy spełniłeś wymagania wynikające z ustawy o sygnalistach w dniu 25.09.2024r.? Wnosimy o odpowiedź na informację publiczną. Każdy podmiot publiczny ma obowiązek udzielenia odpowiedzi na informację publiczną!- Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 15 ust.

Kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, nie udostępnia informacji publicznej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Przypominamy o stanowisku : • MRPiPS: (...) Z uwagi więc na fakt, że obowiązek ustalenia procedury zgłoszeń wewnętrznych, dotyczy podmiotów prawnych, na rzecz których według stanu na 1 stycznia lub 1 lipca danego roku wykonuje pracę zarobkową co najmniej 50 osób, podmioty prawne powinny ustalić vw. procedurę najpóźniej 1 stycznia 2025 r. (...) Yacatio legis między publikacją ustawy a jej wejściem w życie to czas, w którym ustawa już obowiązuje, ale nie wywiera jeszcze skutków prawnych wobec adresatów norm prawnych. W okresie trzymiesięcznego yacatio legis podmioty prawne mogą więc podjąć działania zmierzające do wprowadzenia procedury zgłoszeń wewnętrznych, w tym przykładowo rozpocząć proces konsultacji ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników. (...) MRPiPS: Podmiot prawny powinien więc samodzielnie oszacować okres niezbędny do wprowadzenia ww. procedury na czas, tj. najpóźniej 1 stycznia 2025 r. Od tego dnia będzie także obowiązywała sankcja fkarna za brak ustanowienia procedury.

Przypominamy, że jest to tylko pogląd! Pogląd bardzo szeroko krytykowany, który nie znajduje oparcia w przepisach prawa.

Komunikat dla prasy nie jest przepisem prawa. Sankcję karną będzie egzekwować inny podmiot, niż MRPiPS. Ponadto organ nadzorczy czyli RPO wskazał, że realizacja obowiązków powinna nastąpić już w dniu 24 września 2024 r.

Błędy w procedurze zgłoszeń wewnętrznych

Błędy w procedurze zgłoszeń wewnętrznych - dnia 25 września br. weszły w życie przepisy Ustawy z dnia 14 czerwca 2024r.,o ochronie sygnalistów [dalej UoS]. Zasygnalizowania wymaga jednak fakt, iż art. 5 ust. 4, art. 25 ust. 1 pkt 8 oraz przepisy rozdziału 4 UoS wchodzą w życie z dniem 25 grudnia 2024 r. Jednym z obowiązków, o jakich mowa w UoS, jest obowiązek ustalenia przez podmioty prawne wewnętrznych procedur dokonywania zgłoszeń naruszeń prawu i podejmowania działań następczych [dalej: procedurą zgłoszeń wewnętrznych]. W niniejszym opracowaniu skupię swoją uwagę, jednak nie na analizie przesłanek, jakie muszą zostać spełnione, aby obowiązek powstał po stronie konkretnego podmiotu prawnego. Uwagę swoją skupiamy na błędach, jakie popełniane są przez podmioty prawne, tworzące zapisy procedury dokonywania zgłoszeń wewnętrznych:

juprawnione pozbawianie osób fizycznych statusu sygnalisty ...

:episy UoS, określają jakie przesłanki, jakie muszą zostać spełnione, aby osoba przekazująca ormację o naruszeniu prawa, była sygnalistą, który dokonuje zgłoszenia wewnętrznego. Ograniczenie, o jakim piszę odnosi się do pomijania kategorii osób fizycznych, o jakich mowa w art 4 ust. 1 a w szczególności w art. 4 ust. 2 UoS.

Błędem, jest ograniczanie kręgu osób fizycznych, które status sygnalisty w określonych przepisami UoS sytuacjach obiektywnie będą posiadały. Ograniczenie polega na tym, iż wymaga się, aby osoba dokonująca zgłoszenia była związana, stosunkiem zobowiązaniowym, albo stałym stosunkiem zobowiązaniowym z podmiotem prawnym, do którego kieruje informację o naruszeniu prawa. Tymczasem art. 4 ust. 2 UoS wprost stanowi, iż UoS stosuje się także do osoby fizycznej, w przypadku zgłoszenia lub ujawnienia publicznego informacji o naruszeniu prawa uzyskanej w kontekście związanym z pracą przed nawiązaniem stosunku pracy lub przed nawiązaniem innego stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji w podmiocie prawnym lub na rzecz tego podmiotu, lub pełnienia służby w podmiocie prawnym lub już po ich ustani

BRAK ODPOWIEDNICH KANAŁÓW ZGŁOSZEŃ

Jakie kanały zgłoszeń jednostka wprowadziła?

Kontrowersyjne są również rozwiązania, które zakładają, iż zobowiązuje się osobę sygnalisty do posługiwania się platformą do przekazywania zgłoszeń wewnętrznych do prowadzenia korespondencji z podmiotem prawnym, co więcej do obowiązkowego weryfikowania zawartości treści publikowanych na ww. platformie, jak również do ustalenia, iż to za jej pośrednictwem przekazywane będą sygnalistom informacje zwrotne, czy potwierdzenia przyjęcia dokonanego zgłoszenia, a nie na adres do kontaktu, jaki podany został przez sygnalistę w dokonanym zgłoszeniu wewnętrznym. Kanały zgłoszeń muszą być różnorodne ( system, ustne, osobiste spotkanie)

Konsekwencje powielania błędów mogą być dotkliwe ...

Powagi sprawie dodaje fakt, iż opisane w moim tekście przypadku, to sytuacje, jakie podlegać mogą ocenie z punktu widzenia treści przepisów karnych, jakie wprowadza w życie UoS.

Art. 58. [Naruszenie obowiązku ustanowienia procedury zgłoszeń wewnętrznych] Kto, będąc odpowiedzialnym za ustanowienie procedury zgłoszeń wewnętrznych, wbrew przepisom ustawy procedury tej nie ustanawia lub ustanawiają z istotnym naruszeniem wynikających z ustawy wymogów, podlega karze grzywny.

Art. 54. [Uniemożliwianie lub utrudnianie dokonania zgłoszenia] 1. Kto, chcąc, aby inna osoba nie dokonała zgłoszenia, uniemożliwia jej to lub istotnie utrudnia, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

2. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 stosuje wobec innej osoby przemoc, groźbę bezprawną lub podstęp, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

GMINY KTÓRE ZATRUDNIAJĄ WIĘCEJ NIŻ 50 PRACOWNIKÓW A LICZĄCE MNIEJ NIŻ 10TYS MIESZKAŃCÓW MUSZĄ WPROWADZIĆ PROCEDURY WEWNĘTRZNE NARUSZEŃ PRAWA

Zwolnienie dotyczy wyłącznie jednostek organizacyjnych gminy czy powiatu. Takie jest stanowisko RPO (organu nadzorczego)

Czy gmina; powiat wdrożyła procedury jeżeli liczba mieszkańców jest mniejsza niż 10 tys, ale zatrudnia co najmniej 50 osób?

) Pierwsze kryterium to zatrudnienie powyżej 50 osób - dotyczy ono zarówno podmiotów publicznych

jak i prywatnych - tj. jeżeli mniej niż 50 osób zatrudnionych - to jednostka (KAŻDEGO RODZAJU) NIE MA obowiązku wdrażania procedury wewnętrznej

2)"5. Przepisów niniejszego rozdziału nie stosuje się do jednostek organizacyjnych gminy lub powiatu liczqcych mniej niż 10 000 mieszkańców."

- TJ. OBOWIĄZKU WDRAŻANIA PROCEDUR WEWNĘTRZYCH NIE MAJĄ TYLKO JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE GMIN / POWIATÓW LICZĄCYCH MNIEJ NIŻ 10 TYS MIESZKAŃCÓW - wyłącznie nie dotyczy jednostek samorządu terytorialnego (Gminy, powiatu itp.)

Ustawa o finansach publicznych:

Art. 9. [Podmioty tworzące sektor finansów publicznych]

Sektor finansów publicznych tworzą:

• organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;
• jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;

2a) związki metropolitalne;

• _ jednostki b u dżet owe;
• samorządowe zakłady budżetowe;
• agencje wykonawcze;
• instytucje gospodarki budżetowej;
• państwowe fundusze celowe;
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
• Narodowy Fundusz Zdrowia;
• samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej;
• uczelnie publiczne;
• Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;
• państwowe i samorządowe instytucje hdtury;
• inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badawczych, instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, banków oraz spółek prawa handlowego;
• Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

Art. 11. [Pojęcie, statut i plan jinansowy jednostki budżetowej]

1. Jednostkami budżetowymi są jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odpi owadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu i e i ")•' :o i i a h i eg o.

Informacje stanowią informację publiczną

Pozwalamy sobie również przypomnieć, zgodnie z art. 2 ust. 2 Ustawy o dostępie do infonnacji publicznej " (...) Od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego

Celem naszych wniosków jest - sensu largo - usprawnienie, naprawa - na miarę istniejących możliwości - funkcjonowania podmiotów gdzie jak wynika z naszych wniosków - stan faktyczny wymaga wszczęcia procedur naprawczych i uświadamiania o nowych obowiązkach prawnych, a w ostateczności nagłośnienia spraw czy skierowanie wniosków o podejrzenie popełnienia przestępstwa (przepisy karne). Ponadto przypadku braku uzyskania odpowiedzi na zadane pytania będziemy zmuszeni złożyć skargę do sądu na bezczynność. Będziemy także publikować odpowiedzi na naszych portalach i informować odpowiednie organy o braku wdrożonych rozwiązań.

Transparentność i zgodność z prawem to nasza misja.

Pytania:

1.INFORMACJA OGÓLNA O PODMIOCIE

Jednostka (nazwa): Powiat: Województwo. TERYT:

Ilość mieszkańców gminy/powiatu:

• do 10 000
• 10 000

Ilość osób świadczących pracę na rzecz jednostki:

• do 50
• 50-250
• 250
  2. Czy w Państwa jednostce została wdrożona wewnętrzna procedura zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych zgodna z najnowszymi wymaganiami ustawy o ochronie sygnalistów z dnia 14 czerwca 2024r.? Czy w/w procedura uwzględnia nowe terminy, raportowanie, zakres podmiotowy i przedmiotowy które wynikając z nowych rozwiązań prawnych?
• TAK
• NIE

W kilku zdaniach wnosimy o opisanie procedur zgłoszeń wewnętrznych jakie podmiot wdrożył lub zamierza wdrożyć do dnia 25.09.2024r?

KANAŁ WEWNĘTRZNY

Do ustanowienie wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych zobowiązany jest podmiot prawny, na rzecz którego wykonuje lub świadczy pracę co najmniej 50 osób. Podmioty takie zobowiązane są również do udostępnienie kanału wewnętrznego do przyjmowania zgłoszeń od sygnalistów.

3. Jakie kanały zgłoszeń wewnętrznych zostały już udostępnione lub będą w dniu wejścia w życie ustawy(tzn. 25.09.2024r) - sygnaliście?

• skrzynka fizyczna
• osobiste spotkanie
• dedykowany e-mail
• dedykowany telefon zaufania
• kanał zgłoszeniowy w postaci platformy elektronicznej. Proszę podać nazwę platformy i termin rozpoczęcia i zakończenia umowy
• inne: jakie?..................................................................................................................

4. Jaki kanał zgłoszeń wewnętrznych został lub będzie wdrożony w dniu wejścia w życie ustawy o ochronie sygnalistów (tzn. 25.09.2024r) który zapewnia anonimowość sygnaliście? Proszę podać czy jednostka sama opracuje czy korzystać będzie z zewnętrznego systemu informatycznego zapewniającego

anonimowość?

4. Jeżeli w chwili obecnej nie zostały wdrożone kanały zgłoszeń i system zapewniający anonimowość sygnaliście to kiedy planowane jest wdrożenie procedury zgłoszeń wewnętrznych i kanału zgłoszeń zapewniający anonimowość? Proszę o wybranie:

• jesteśmy w trakcie wdrożenia
• 09.2024
• III kwartał 2024 r. • IV kwartał 2024 r.
• w 2025 r. lub później
• nie wiem

W przypadku wyboru wariantu (okienka) 3,4,5 zmuszeni będziemy powiadomić odpowiednie instytucje o niedostosowaniu się jednostki do wymagań prawnych jakie niosą za sobą nowe przepisy o ochronie sygnalistów.

5. Czy zostały zabezpieczone środki finansowe na wdrożenie wewnętrznej procedury przyjmow^rania zgłoszeń o naruszeniach prawa i kanałów zgłoszeń?

• TAK _
• NIE

6. Jeżeli wdrożono wewnętrzną procedurę zgłaszania naruszeń prawa, kto został wyznaczony do przyjmowania zgłoszeń od sygnalisty?
7. W przypadku wyznaczenia pracownika do obsługi sygnalistów proszę o wykazać spełnienie wymogów:
   1. kwalifikacje do pełnienia tej funkcji
   2. niezależność
   3. odpowiednia wiedza pracownika, sposób rozliczania i kwoty rozliczeń w ramach umowy: miesięcznie, jednorazowa, stawka godzinowa (brutto), jeśli inaczej - jak? przedmiot i sposób realizacji usługi przez

przedłożenie skanu umowy (np. umowa zlecenie).

1. zakres obowiązków, wykaz szkoleń, rekomendacje do pełnienia funkcji

8. Czy osoba/podmiot obsługujący zgłaszania naruszeń prawa została przeszkolona w zakresie nowych uregulowali prawnych?
9. W jaki sposób podmiot spełni obowiązek bezstronności osoby/podmiot obsługującego zgłaszania naruszeń prawa? Prosimy w kilku zdaniach o uzasadnienie odpowiedzi.
10. W przypadku korzystania z podmiotu zewnętrznego w zakresie obsługi czy została zawarta umowa z podmiotem zewnętrznym na przyjmowanie i obsługę zgłoszeń od sygnalistów lub zamierzacie Państwo taką umowę zawrzeć?

• TAK
• NIE

Odpowiedzi prosimy wysłać na naszego maila.

Odpowiedź z dnia 09.10.2024:

W odpowiedzi na wniosek z dnia 27 września 2024 r. (data wpływu do urzędu) o udostępnienie informacji publicznej na podstawie art. 12 i 13 ustawy o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2022r. , poz. 902) dotyczącej wdrożenia rozwiązań wynikających z ustawy o ochronie sygnalistów, poniżej odpowiedzi na załączone pytania we wniosku dotyczące Starostwa Powiatowego w Hajnówce:

1.INFORMACJA OGÓLNA O PODMIOCIE 

Jednostka (nazwa): Starostwo Powiatowe w Hajnówce

Powiat: hajnowski

Województwo. podlaskie

TERYT:

Ilość mieszkańców gminy/powiatu:
· do 10 000
· pow. 10 000

Ilość osób świadczących pracę na rzecz jednostki:
· do 50
· 50-250
· pow. 250

2. Czy w Państwa jednostce została wdrożona wewnętrzna procedura zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych zgodna z najnowszymi wymaganiami ustawy o ochronie sygnalistów z dnia 14 czerwca 2024r.? Czy w/w procedura uwzględnia nowe terminy, raportowanie, zakres podmiotowy i przedmiotowy które wynikając z nowych rozwiązań prawnych?
· TAK
· NIE 

W kilku zdaniach wnosimy o opisanie procedur zgłoszeń wewnętrznych jakie podmiot wdrożył lub zamierza wdrożyć do dnia 25.09.2024r? 

KANAŁ WEWNĘTRZNY
Do ustanowienie wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych zobowiązany jest podmiot prawny, na rzecz którego wykonuje lub świadczy pracę co najmniej 50 osób. Podmioty takie zobowiązane są również do udostępnienie kanału wewnętrznego do przyjmowania zgłoszeń od sygnalistów. 

3. Jakie kanały zgłoszeń wewnętrznych zostały już udostępnione lub będą w dniu wejścia w życie ustawy(tzn. 25.09.2024r) - sygnaliście? -NIE DOTYCZY

• skrzynka fizyczna
  · osobiste spotkanie
  · dedykowany e-mail
  · dedykowany telefon zaufania
  · kanał zgłoszeniowy w postaci platformy elektronicznej. Proszę podać nazwę platformy i termin rozpoczęcia i zakończenia umowy …………………………………………………………………
  · inne: jakie? ……………………………………………………………………………….……….

4. Jaki kanał zgłoszeń wewnętrznych został lub będzie wdrożony w dniu wejścia w życie ustawy o ochronie sygnalistów (tzn. 25.09.2024r)  który zapewnia anonimowość sygnaliście? Proszę podać czy jednostka sama opracuje czy korzystać będzie z zewnętrznego systemu informatycznego zapewniającego anonimowość?-NIE DOTYCZY
5. 
   Jeżeli w chwili obecnej nie zostały wdrożone kanały zgłoszeń i system zapewniający anonimowość sygnaliście to kiedy planowane jest wdrożenie procedury zgłoszeń wewnętrznych i kanału zgłoszeń zapewniający anonimowość? Proszę o wybranie:
   · jesteśmy w trakcie wdrożenia
   · 25.09.2024

• III kwartał 2024 r.
• IV kwartał 2024 r.
  · w 2025 r. lub później
  · nie wiem

W przypadku wyboru wariantu (okienka) 3,4,5 zmuszeni będziemy powiadomić odpowiednie instytucje o niedostosowaniu się jednostki do wymagań prawnych jakie niosą za sobą nowe przepisy o ochronie sygnalistów.
6. Czy zostały zabezpieczone środki finansowe na wdrożenie wewnętrznej procedury przyjmowania zgłoszeń o naruszeniach prawa i kanałów zgłoszeń?
· TAK
· NIE 

7. Jeżeli wdrożono wewnętrzną procedurę zgłaszania naruszeń prawa, kto został wyznaczony do przyjmowania zgłoszeń od sygnalisty?-NIE DOTYCZY

7.W przypadku wyznaczenia pracownika do obsługi sygnalistów proszę o wykazać spełnienie wymogów:-NIE DOTYCZY
a) kwalifikacje do pełnienia tej funkcji  

1. b) niezależność 

c)odpowiednia wiedza pracownika, sposób rozliczania i kwoty rozliczeń w ramach umowy: miesięcznie, jednorazowa, stawka godzinowa (brutto), jeśli inaczej – jak? przedmiot i sposób realizacji usługi przez  przedłożenie skanu umowy ( np. umowa zlecenie).  

1. d) zakres obowiązków, wykaz szkoleń, rekomendacje do pełnienia funkcji
2. Czy osoba/podmiot obsługujący zgłaszania naruszeń prawa została przeszkolona w zakresie nowych uregulowań prawnych?-NIE DOTYCZY
3. W jaki sposób podmiot spełni obowiązek bezstronności osoby/podmiot obsługującego zgłaszania naruszeń prawa? Prosimy w kilku zdaniach o uzasadnienie odpowiedzi.-NIE DOTYCZY
4. W przypadku korzystania z podmiotu zewnętrznego w zakresie obsługi czy została zawarta umowa z podmiotem zewnętrznym na przyjmowanie i obsługę zgłoszeń od sygnalistów lub zamierzacie Państwo taką umowę zawrzeć?-NIE DOTYCZY
   · TAK
   · NIE